Antonio López siempres tuvo fama de ser un pintor
d'ellaboración llenta, metódica ya mui pensada, hasta l'estremu de que pa caciar
la sencia de cualisquier oxetu, un paisaxe o una figura, yera quien a pasar dellos
años pintando un cuadru y depués refacelo, retocalo y correxílo igual otros
tantos. Por eso sospriende qu'ún de los pocos cuadros que da por fecho, y
seguramente l'únicu qu’entamó y terminó de pintar n'Asturies, sía'l que titula “Mieres”.
Un oleu, anguaño en poder d'un coleicionista madrilanu, que foi pintáu, en 1.962,
cuando Antonio López y la so muyer, recién casaos, vinieron de viaxe de novios y
pasaron un mes viviendo en Mieres.
Antonio López casárase con María Moreno, una pintora
escelente que yera de familia asturiana. Esplicase, asina, qu'en 1962 vinieren a Mieres, per primera vegada. Acababen de
casase. Casámosnos y tábemos tan escasos de perres que nun teníemos un duru, nin
podíemos salir de casa, de mou qu’agradecimos en forma que nos convidaren y
decidimos venir a Mieres a pasar unos díes. En Mieres vivía una hermana de la
mio muyer, que sabía de les nueses apretures, y
ofreciónos la casa pa que pudiéremos facer el viaxe de novios y pasar
una temporada. Non lu pensamos dos veces, garramos el tren na estación
d’Atocha, en Madrid y, al día siguiente, plantámosnos en Mieres, pero nun
debimos escoyer bona dómina. Y non por qué fixere mal tiempu sinón porque
coincidió con una güelga que nun yera pa imaxinar naquella España apavoriada
pola dictadura, una güelga que sedría
alcordada como la del silenciu. Dixo’l pintor nuna entrevista.
La güelga de 1962, la Güelgona,
como-y llamaron, tuvo un aquello especial en Mieres, onde l'actividá diaria
venía marcada pol turullu de la fábrica; pol soníu d’una serena que,
d'ordinariu, cuatro veces al día, marcába l'entamu y el final de la xera. Asina
yera pero, por aciu d’aquella güelga, nel branu de 1962 y mientres dos meses,
el turullu dexó de sonar.
Antonio López y la so muyer conocieron, entós, un Mieres distintu,
un Mieres alteriáu pol silenciu y quiciás un pelín más murniu de lo que yera
vezu de cutiu. Años más tarde, tendríen la oportunidá de ver como yera Mieres
en condiciones normales, ensin el pilancu d’aquella güelga, porque volvieron
delles veces al entamu de la década de los sesenta. Inclusu, cuando ameyoró la
so situación económica, llegaron a arrendar una casa en Salinas, cerca
d’Avilés, pa pasar el branu. Taben mui illusionaos colos paisaxes que-yos
brindaba Asturies. Veníemos cargaos de material y dispuestos a pintar munchos
cuadros, confesaría Antonio, al pasar de los años, un tantu deceicionáu, pero
foi imposible pintar lo que queríemos. Tou, el monte, la mar y los praos, taba
preciosu, pero cada vegada que nos llantábemos frente al llenzu... una ñube. Y
depués el sol, y vuelta ñublase. Paecía'l xuegu del mure y el gatu. Viviendo n'Asturies
seguru qu'unu acaba por avezase, como fixeron munchos pintores asturianos, pero
nós nun fuimos a ello. Nun pudimos cola xera del sol qu'alluma y escuéndese.
Adulces pero, de cutiu, Antonio López alvierte que nun-y
gusta que digan, d'él, que ye'l máximu representante del hiperrealismu español
porque, na so opinión, l'hiperrealismu vien ser un términu americanu que, ente
nós, tien pocu sintíu. A la chisba, tamién diz qu'eso de que les obres se
terminen ye una tontura. Caltién que les obres abandónense, o dexen-se de llau,
pero que cómo van terminase, que nun se terminen nunca. L'ambición del arte ye
atestiguar la realidá visible del mundu y, esa realidá, ta camudando siempres,
a cada minutu. Ye un fluxu que nun apara, qu'afeuta inclusu a les coses que
paecen más sólides como les piedres.
Na so rellación con Asturies, non solu lo encandilaron los
paisaxes, Antonio López tamién taba al tantu de la obra de dellos pintores asturianos.
Conocía a Darío de Regoyos, Evaristo Valle, Nicanor Piñole… Conózcolos y gústenme
muncho pero, percima de toos, destacaría
a Luís Fernández. La pintura de Luís Fernández impresionóme. Siempres me paeció
un pintor auténticu que buscaba la so verdá viaxando escontra la sobriedá y
amenorgando'l so mundu ensin aceutar, enxamás, llende nenguna. El paisaxe ye
l'últimu apartaz que se conquistó na pintura, y los que lo conquistaron, mayoritariamente,
foron los países y les rexones del norte. Toi convencíu de que si dalgo
especial tien l'artista del norte ye que lo fai bien sensible a cualisquier
paisaxe…
Los especialistes y los críticos d’arte, toos, coinciden en
que'l cuadru tituláu “Mieres” correspuende a una dómina na que'l pintor asitiaba
figures suspendíes percima’l paisaxe y tenía por zuna abocetar la parte cimera de
los cuadros. Si tuviéremos qu’amestar dalgún axetivu a lo qu'Antonio pintaba
entós seria'l de realismu surreal.
Antonio López, algamó
una gran popularidá polos sos cuadros sobre La Gran Vía madrilana y, darréu,
pola película de Victor Erice, El Sol del Membrillo, na que se recueye'l
procesu creativu del artista. Un artista que llogró la suma record, pa un
pintor español vivu, col cuadru tituláu Madrid desde Torres Blancas, que
n'avientu de 2008 foi vendíu por 2,7 millones de dólares.
Ñacíu en Tomelloso, el 6 de xineru de 1936, Antonio entamó a
pintar mui ceo, a los 13 años. Dende entós nun paró d’atrocar premios. Foi
galardonáu, en 1985, col Premiu Príncipe d'Asturies de les Artes, en
reconocencia a la so maestría nel exerciciu de les artes plástiques y a la so
capacidá pa conciliar la tradición realista del arte español colos problemes
del home contemporaneu, según recueye l'acta del xuráu. Tamién atropa otru
enxame de premios y reconocencies como'l Velázquez de les Artes Plástiques, el
ser miembru de l'Academia de Belles Artes de San Fernando, o que'l Muséu de
Boston, el Thyssen-Borsemiza y el Reina Sofía, dedicáren-y esposiciones
monográfiques y antolóxiques.
Condiscípulo y amigu del pintor asturianu Félix Alonso
Arena, con quien compartió en 1954 un premiu de 500 pesetes, otorgáu pola
Fundación Madrigal, Antonio López ye una de les personalidaes más
sobresalientes del mundu de les artes. Ye un pintor esceicional, pero la primer
impresión qu'unu tien, al velo, ye que tá ante un bon y cenciello home de
pueblu.
Nun s’enquivoca. Antonio caltién que l'arte ye puru
misteriu. Pienso, daveres, que’l secretu
ye nun dir d'artista pola vida. Lo que, daveres, nos fai pervalibles ye que
podamos ser persones... L'ansiedá del ésitu ye tan devastadora como'l fracasu.
Amás, yo nun decidí la mio vida. Yo, namás, foi obediente con dalgo que me fixo
facer les coses d'una determinada manera. Ye la sensación que tengo. Trabayé
bien a gustu y viví bien llibre… ¿Qué más pueo pidir? Entrugábase esti home
que, en Mieres, y recién casáu, afayó'l paraísu asturianu cuando empecipiaba la
vida.
Equí, en Mieres y nel branu de 1.962, entamó Antonio López
l’aventura vital que lo llevaría a llantase frente al mundu esterior y facer
real el mundu que llevaba dientro de la so pervalibre imaxinación de pintor
esceicional.
No hay comentarios:
Publicar un comentario
Milio Mariño